Współczesny świat narzuca nam szybkie tempo życia, przez co nasze nawyki często zmieniają się na gorsze. Nieodpowiednio skomponowana dieta wiąże się z niedoborami składników odżywczych, w tym witaminy D. Obecnie coraz więcej uwagi zwracamy na „słoneczną witaminę”, która co prawda może być syntetyzowana w naszej skórze pod wpływem promieniowania słonecznego. Mimo to wiele osób zmaga się z jej niedostatecznym poziomem. A za co odpowiada witamina D oraz jak można rozpoznać jej niedobór?
Najczęstsze objawy niedoboru witaminy D?
Witamina D to znana wielu osobom witamina, która jest niezwykle ważna dla zachowania zdrowia fizycznego i psychicznego. Jej niedobór może wiązać się z licznymi konsekwencjami zdrowotnymi. Jednak zanim one nastąpią, to organizm wysyła nam pierwsze sygnały ostrzegawcze. Obejmują one:
- bóle kostno-stawowe, utrzymujący się ból głowy,
- przewlekłe osłabienie, bezsenność i ciągłe uczucie zimna,
- trudności w chodzeniu i utrzymaniu równowagi,
- wzmożone wypadanie włosów, zaburzenia widzenia i dolegliwości żołądkowo-jelitowe
- wahania nastroju, nadmierne pocenie się i choroby przyzębia.
Niedobór witaminy D a konsekwencje zdrowotne
Trwały niedobór witaminy D może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, mając wpływ na szereg kluczowych funkcji organizmu. Należy tutaj zwrócić szczególną uwagę na możliwość osłabienia mięśni, przewlekłego zapalenia dziąseł czy zwiększone ryzyko kształtowania się chorób immunologicznych. Nie można także zapomnieć o układzie kostnym, immunologicznym oraz wpłynie na naszą psychikę. A o czym nie można tutaj zapomnieć?
Układ kostny
Jednym z najbardziej zauważalnych efektów niedoboru witaminy D jest osłabienie układu kostnego. Odgrywa ona kluczową rolę w procesie wchłaniania wapnia i fosforu, co jest istotne dla utrzymania zdrowych kości. Długotrwały niedobór może prowadzić do osteomalacji u dorosłych oraz krzywicy u dzieci, co manifestuje się deformacjami kości, a także zwiększonym ryzykiem złamań.
Układ immunologiczny
Witamina D ma istotny wpływ na układ immunologiczny, pomagając w obronie organizmu przed infekcjami i chorobami. Jej niedobór może osłabić odporność, a tym samym zwiększając podatność na infekcje wirusowe i bakteryjne. Badania sugerują również związek między niskim poziomem witaminy D a ryzykiem chorób autoimmunologicznych.
Wpływie na psychikę człowieka
Niedobór witaminy D został również powiązany z niektórymi problemami zdrowotnymi psychicznymi. Badania wskazują na związek między niedoborem tej witaminy a zwiększonym ryzykiem depresji, zaburzeń nastroju i chorób psychicznych. Chociaż mechanizmy tego związku są skomplikowane, istnieje coraz więcej dowodów na istnienie współzależności między witaminą D a zdrowiem psychicznym.
Jak zbadać poziom witaminy D?
Badanie witaminy D nie jest trudne, gdyż w tym celu pobiera się niewielka ilość krwi. Samo badanie obejmuje oznaczenie nieaktywnej biologicznie formy witaminy D 25-OH, który powinien wynosić 31-70 ng/ml. A jaki interpretować wyniki laboratoryjne? Podział obejmuje ciężki niedobór (<10 ng/ml), umiarkowany niedobór (11-20 ng/ml), stężenie poniżej normy (21-30 ng/ml), stężenie optymalne (31-50 ng/ml), górną granicę normy (51-70 ng/ml), nadmiar (71-150 ng/ml) oraz stężenie toksyczne (>151 ng/ml). A kto powinien regularnie badać poziom witaminy D? Należy tutaj zwrócić uwagę przede wszystkim na osoby znajdujące się w grupie ryzyka, a do nich zalicza się:
- niemowlęta, małe dzieci, kobiety w ciąży i osoby powyżej 60. r.ż.,
- osoby, u których ekspozycja skóry na światło słoneczne jest niewystarczająca, np. z uwagi na pracę w zamkniętych pomieszczeniach,
- osoby, których dieta jest uboga w produkty zawierające witaminę D, jak np. weganie,
- osoby cierpiące na uszkodzenia wątroby, niewydolność nerek czy też przewlekłą chorobę zapalną jelit.
Podstawowym wskazaniem do oznaczenia witaminy D jest także bieżące monitorowanie leczenia niedoboru tej witaminy. Oznaczania wykonuje się średnio po 3 miesiącach od rozpoczęcia terapii, a po uzyskaniu optymalnego stężenia w surowicy – co pół roku.
W jaki sposób można zapobiec niedoborowi witaminy D?
Zapobieganie niedoborowi witaminy D można osiągnąć poprzez zdrowy styl życia. Kwestii ta obejmuje kilka czynników, o których każdy z nas musi pamiętać. Zalicza się do nich przede wszystkim:
- zrównoważona dieta – powinna ona obejmować źródła witaminy D, takie jak tłuste ryby, jajka, wątróbkę czy mleko,
- suplementacja – niewystarczająca ilość witaminy D z diety i ekspozycji słonecznej powinna być uzupełniana poprzez suplementacje,
- regularna ekspozycja na słońce – w słoneczne dni starajmy się spędzać krótki czas na słońcu,
- badania kontrolne – to właśnie dzięki nim jesteśmy w stanie wykryć wszelkie zmiany,
- zachowanie aktywności fizycznej – sprzyja ona zdrowej produkcji witaminy D, a uprawianie sportu na świeżym powietrzu dodatkowo zapewnia nam dostęp do światła słonecznego,
- unikanie czynników ryzyka – otyłość, starzenie się, ciemna karnacja, choroby jelit czy stosowanie niektórych leków sprzyja rozwijaniu się niedoboru tej witaminy.
Działania profilaktyczne pomagają w zapobieganiu licznym problemom zdrowotnym. Unikniemy m.in. bezsenności, która może w znaczący sposób wpłynąć na pogorszenie codziennego funkcjonowania. Aby dodatkowo poprawić jakość snu, pamiętajmy także o odpowiednio dopasowanych do naszych preferencji i potrzeb akcesoriów sypialnianych oraz podłoża do spania, jakim jest materac www.sleepinghouse.pl/158-materace-90×190-cm.
Zachowanie właściwego poziomu witaminy D w naszym organizmie jest niezwykle ważne dla zdrowia. Niestety, w dzisiejszym, dość szybkim tempie życia łatwo zapomnieć o kluczowych elementach diety, które mogą wpływać na jej poziom. Warto zatem znać pierwsze objawy jej niedoboru oraz zapobiegać im, by móc uniknąć dodatkowej suplementacji.
