Badania prenatalne to najogólniej mówiąc, różnego rodzaju testy, które wykonuje się w czasie ciąży. Pozwalają one na wykrycie wielu wad oraz zespołów chorobowych, o których dowiedzieliśmy się dopiero po porodzie. Zatem, co warto o nich wiedzieć oraz jak się od nich przygotować?

Co mogą wykryć badania prenatalne?

Badania prenatalne służą do wykrycia ryzyka występujących wad rozwojowych, a także genetycznych, do nich zalicza się m.in.:

  • wady cewy nerwowej,

  • wady serca,

  • wady układu moczowo-płciowego,

  • wady ścian brzusznych,

  • zespół Downa,

  • zespół Edwardsa,

  • zespół Turnera,

  • rdzeniowy zanik mięśni.

Wiemy już, dlaczego warto wykonywać badania prenatalne, jednak to nie zwiększa ogólnej wiedzy na ich temat. Wiele kobiet boi się ich wykonywać, gdyż nie wiedzą tak naprawdę, o co w nich chodzi. Zatem, jakie są badania prenatalne oraz na czym polegają?

Nieinwazyjne badania prenatalne

Badania prenatalne - jak się do nich przygotować?Testy tego typu w żaden sposób nie ingerują w środowisko życia płodu, gdyż odbywają się na podstawie badań krwi matki lub urządzeń pozwalających zajrzeć przez powłoki skórne. Do nich zaliczyć można:

  • USG genetyczne – podstawowe badanie, które polega na ocenie budowy ciała dziecka oraz wszystkich jego narządów,

  • test PAPP-A – badanie krwi, pozwalające wykryć ryzyko wystąpienia zespołu Downa, Patau czy Edwardsa,

  • test Nifty – badanie krwi, pozwalające wykryć trisomię, czyli również zespół Downa, Patau czy Edwardsa, a także zespoły delecji i powielenia,

  • test VERACITY – badanie krwi, pozwalające wykryć zarówno zespół Downa, Edwardsa czy Turnera, jak i Jacobsa czy XXX,

  • test VERAGENE – badanie krwi matki oraz często materiał genetyczny ojca pobrany za pomocą wymazu z policzka, pozwalające wykryć dodatkowo, niedokrwistość sierpowatokrwinkową, mukowiscydozę czy zespół Klinefeltera.

Do tego typu badań nie wymaga się specjalnego przygotowania.

Inwazyjne badania prenatalne

Inwazyjne badania prenatalne polegają na tym, że w ich trakcie lekarz nakłuwa igłą brzuch, pobierając do badania określony typ tkanki. Wykonywane są wówczas, gdy wyniki testów nieinwazyjnych są nieprawidłowe, co wiąże się z wysokim ryzykiem wystąpienia wady genetycznej lub rozwojowej. Wykonywane są wyłącznie na zlecenie lekarza, a do nich zaliczyć można:

  • amniopunkcję,

  • biopsję kosmówki,

  • kordocentezę,

  • fetoskopię.

Tego typu badania nie wymagają specjalnego przygotowania ze strony pacjentki.

Kiedy badania prenatalne powinny zostać wykonane?

Coraz więcej lekarzy zaleca, aby kobiety wykonywały badania prenatalne i to niezależnie od tego, czy są wskazania, czy nie. Pozwalają one wykryć wady, które nie zawsze mogą przejawiać się w innych badaniach. Musimy jednak pamiętać jednak – nawet jeśli ciąża jest prowadzona w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, są one płatne. Mimo to często kobiety słyszą, że muszą je wykonać w celu ustalenia stanu zdrowia. Wynika to z faktu, iż badania prenatalne są szczególnie wskazane, gdy:

  • matka ma więcej niż 35 lat,

  • kobieta przechodziła długotrwałe leczenie niepłodności,

  • wykryto nieprawidłowości genetyczne u matki lub ojca,

  • w poprzednich ciążach wykryto nieprawidłowości genetyczne,

  • wyniki wcześniejszych badań w ciąży były nieprawidłowe.

Oczywiście testy, które są wykonywane w ramach diagnostyki prenatalnej, są nieobowiązkowe. Jednak kobieta ciężarna musi wykonać USG genetyczne aż trzy razy.

Jak dbać o siebie w ciąży?

Mówi się, że ciąża to nie choroba, jednak często przyczynia się do znaczących zmian w naszym życiu. Obejmują one codzienne funkcjonowanie, zmianę nawyków żywieniowych, a nawet pracę. Zatem, jak zadbać o siebie w ciąży? Najlepiej poprzez:

  • chodzenie do pracy, która nie może być wykonywana w sposób fizyczny,

  • prawidłowe zapinanie pasów w czasie podróży,

  • zwiększenie poziomu aktywności fizycznej poprzez np. spacery czy specjalne ćwiczenia dla ciężarnych,

  • dieta – obejmuje pokarmy bogate w substancje odżywcze, a także właściwe nawodnienie,

  • dokładną higienę, zwłaszcza jamy ustnej,

  • unikanie używek, takich jak alkohol, papierosy i narkotyki.

W czasie ciąży należy się prawidłowo wyspać – w końcu organizm narażony jest na szereg zmian w fizjologii, które wymagają sporych nakładów energii. Oznacza to, że powinniśmy zarówno wdrożyć zasady higieny snu, jak i zainwestować w akcesoria sypialniane, które są w stanie korzystnie wpłynąć na jakość oraz długość wypoczynku. Najważniejszym z nich jest materac do spania, który to charakteryzuje się wyjątkową budową oraz właściwościami, przez co jest w stanie niemalże idealnie dopasować się do anatomicznych kształtów ciała użytkownika. Zapewnia to właściwe wsparcie dla kręgosłupa oraz całej sylwetki, przez co mięśnie mogą prawidłowo się zregenerować, a cały organizm po prostu wypocząć.

Ciąża to piękny czas, jednak przyczyna się od wielu zmian – zarówno w fizjologii kobiety, jak i codziennym funkcjonowaniu. Jest to również okres, w którym dość często widzimy się z lekarzem, który na bieżąco sprawdza przebieg ciąży i określa stan dziecka. Pamiętajmy zatem o regularnych wizytach, a także nie zapominajmy o badaniach, w tym prenatalnych.

Przeczytaj także: